Cremona

Miasto (nieco ponad 70 tys. mieszkańców) w Lombardii, w dolinie Padu, 85 km na południowy wschód od Mediolanu , znane ze średniowiecznych zabytków najwyższej klasy, a także jako miejsce urodzenia i działalności najwybitniejszego lutnika w historii muzyki, Antonia Stradivariego, zwanego Stradivariusem. Dzięki centralnemu położeniu Cremona może być dobrym punktem wypadowym do zwiedzania całych północnych Włoch. Cremona leży tuż przy autostradzie A21 (E70) łączącej Piacenzę z Brescią (➤ mapka)(➤ mapka).

Cremona została założona w III wieku p.n.e. jako kolonia rzymska i w czasach rzymskich było jednym z większych miast w północnych Włoszech. Zarówno za czasów cesarstwa zachodniorzymskiego, jak po jego upadku, była wielokrotnie terenem walk, niszczone i odbudowywane, przechodziło też wiele raz z rąk do rąk. Przez pewien czas Cremona była pod władzą Bizancjum (w egzarchacie Rawenny), potem Longobardów. W XI wieku była wolnym miastem (walczącym po stronie Fryderyka Barbarossy przeciwko Mediolanowi), w XV wieku znalazła się w strefie wpływów Mediolanu, następnie Wenecji, ponownie Mediolanu, wreszcie Hiszpanii, Francji i Austrii - aż do roku 1861, gdy weszła w skład zjednoczonych Włoch.



Główną atrakcją turystyczną Cremony jest plac Piazza del Comune , przy którym stoją najważniejsze zabytki miasta: katedra (Cattedrale di Santa Maria Assunta) z dzwonnicą (Torrazzo , najwyższą średniowieczną dzwonnicą we Włoszech), baptysterium San Giovanni Battista , Palazzo del Comune i Loggia dei Militi .

Stosunkowo niedaleko Piazza del Comune leży Piazza Stradivari , z pomnikiem sławnego lutnika. Markerem oznaczone jest jedno z najważniejszych (w każdym razie dla osób interesujących się historią muzyki) muzeów w Cremonie - Museo del violino. Nieco dalej od centrum (niecałe 700 m na północny zachód od Piazza del Comune) leży godne uwagi Museo Civico Ala Ponzone (kolekcja malarstwa, rzeźby, ceramiki, obiektów archeologicznych, itp.).


Najważniejszym zabytkiem sakralnym miasta jest siedziba biskupstwa diecezji Cremona, romańska katedra - Cattedrale di Santa Maria Assunta - z elementami gotyckimi, renesansowymi i barokowymi.

Budowę katedry rozpoczęto na początku XII wieku, ale prace przerwano po trzęsieniu ziemi w 1117 roku, by je wznowić i ukończyć prawdopodobnie w drugiej połowie XII wieku; ołtarz główny był konsekrowany w 1196 roku. Obecna fasada (prawdopodobnie XIII-XIV wiek) obłożona jest jasnym marmurem i ozdobiona ogromną rozetą z XIII wieku, oraz loggią z figurami Madonny z Dzieciątkiem i dwóch świętych. Warto zobaczyć bogato zdobione wnętrze świątyni, w szczególności wspaniałe freski z XVI wieku.

Ważnym zabytkiem przy Piazza del Comune jest stojące obok katedry, od południowej strony placu, ośmioboczne baptysterium z XII wieku - Battistero di San Giovanni Battista, z marmurową okładziną części ścian i chrzcielnicą z pierwszej połowy XVI wieku autorstwa Lorenzo Trottiego, a także kilkoma innymi godnymi uwagi dziełami sztuki. Baptysterium w Cremonie, wraz z fasadą katedry, uchodzi za jeden z głównych zabytków romańskich w Europie.

Dzwonnica katedry w Cremonie, zwana Torrazzo (na zamieszczonym zdjęciu widok od strony Piazza Stradivari, katedra jest niewidoczna), jest najwyższą (112 m) średniowieczną wieżą we Włoszech i jedną z najstarszych zachowanych tak wysokich budowli z cegły na świecie. Wieża pochodzi z XIII wieku i jest połączona z katedrą renesansową loggią. Warto zwrócić uwagę na zegar astronomiczny (na czwartym piętrze dzwonnicy), podobno największy na świecie, z mechanizmem zbudowanym przez Francesca i Giovana Battistę Diviziolich (ojca i syna) w końcu XVI wieku.

Naprzeciwko katedry stoją przy Piazza del Comune ratusz z XIII wieku i tzw. Loggia dei Militi z końca XIII wieku.

W jednej z sal mieszczącego się w ratuszu muzeum (Sala dei Violini del Palazzo Comunale) można zobaczyć słynne skrzypce "Il Cremonese 1715" wykonane w 1715 roku przez Antonia Stradivariego, ale także wcześniejsze instrumenty - dzieła Andrei Amatiego, Nicolò Amatiego i Giuseppe Guarneriego.

Wszyscy należeli do działającej w Cremonie w XVI-XVII wieku funkcjonowała sławnej szkoły lutniczej, zapoczątkowana działalnością Andrei Amatiego (w XV wieku), a kontynuowana m. in. przez innych członków rodziny ("braci Amatich", Antonia i Girolama Amatich, następnie Niccolò, syna Girolama, i Girolama, syna Niccolò), rodzinę Guarnierich i wreszcie przez Antonia Stradivariego zwanego Stradivariusem (urodzonego w Cremonie w 1643 lub 1644 roku, zmarłego 1737 tamże).

Oprócz zobaczenia wspomnianego wyżej "pokoju skrzypiec" w Palazzo Comunale warto z Piazza del Comune przejść na pobliski Piazza Stradivari z pomnikiem Stradivariusa, a także odwiedzić Museo del Violino, przy Piazza Guglielmo Marconi,a południowy zachód od Piazza del Comune.

Warto też pamiętać, że 15 maja 1567 urodził się w Cremonie Claudio Monteverdi, wybitny włoski kompozytor, tworca madrygałów, oper i dzieł sakralnych, związany oprzez pewien czas z dworem Gonzagów w Mantui, potem działający jako maestro di cappella Bazyliki św. Marka w Wenecji (i zmarły tamże w 1643 roku).


Renesansowy kościół (a właściwie cały kompleks sakralny) San Sigismondo (Via Giuseppina 3), położony dość daleko (ok. 2 km) od centrum i katedry, jest wart odwiedzenia ze względu na bogato zdobione wnętrze, ale także jako miejsce ważnego wydarzenia historycznego, mianowicie miejsce zawarcia w 1441 roku małżeństwa między Francesco Sforzą i Biancą Visconti, a poprzez to - miejsce pojednania dwóch wcześniej wrogich i walczących ze sobą wielkich rodów Mediolanu, Sforzów i Viscontich. Dzięki temu wymuszonemu małżeństwu Francesco Sforza, kondotier, został pierwszym władcą Mediolanu z dynastii Sforzów. Należy pamiętać, że choć kościół jest położony bardzo blisko autostrady A21, z ulicy Via Giuseppina, przy której stoi, nie da się wjechać na tę autostradę bezpośrednio; wjazd jest bardziej na północ, z Via Mantova.