Miasto (liczące ok. 65 tys.mieszkańców) w południowej Szwajcarii, we włoskojęzycznym kantonie Ticino, położone nad Jeziorem Lugano, 32 km na południowy zachód od Bellinzony
, stolicy kantonu Ticino, 34 km od Como
we Włoszech, nieco ponad 80 km od Mediolanu
(➤ mapka)(➤ mapka). Lugano jest dziewiątym pod względem liczby mieszkańców miastem Szwajcarii, największym w Ticino. Ważny szwajcarski ośrodek finansowy. Uzdrowisko i ośrodek turystyczny.
Lugano jest dość dużym miastem malowniczo położonym na południe od Alp, nad
Jeziorem Lugano 
, u stóp masywu Monte Brè

(925 m) wznoszącego się na wschód od miasta, i masywu Monte San Salvatore

(912 m) na południu. Miasto leży w południowej części kantonu Ticino zwanej Sottoceneri (co oznacza: na południe od przełęczy Monte Ceneri

), na południowy wschód od
Jeziora Maggiore 
(położonego w większości na terytorium Włoch) i na północny zachód od
Jeziora Como 
(położonego w całości we Włoszech).
Rejon Jeziora Lugano był zamieszkały już w czasach prehistorycznych. W Starożytności był przez pewien czas pod kontrolą Rzymian. Po upadku cesarstwa Rzymskiego przechodził wielokrotnie z rąk do rąk, by ostatecznie w pierwszej połowie XVI wieku znaleźć się w (pierwszej) Konfederacji Szwajcarskiej, rozwijając się w następnych stuleciach jako ważny ośrodek handlowy. W epoce napoleońskiej miasto było przez pewien czas stolicą kantonu w tzw. Republice Helweckiej, by w 1803 roku stać się jednym z miast szwajcarskiego kantonu Ticino. Dziś Lugano jest dziewiątym pod względem liczby mieszkańców miastem Szwajcarii, największym w Ticino, ważym w skali krajowej ośrodkiem finansowym, regionalnym węzłem komunikacyjnym i jednym z najpopularniejszych ośrodków turystycznych Szwajcarii.
Za główny plac miasta, wokół którego rozciąga się historyczne centrum Lugano, uważany jest plac zwany Piazza della Riforma

, przy którym od strony południowej stoi neoklasycystyczny ratusz

(Palazzo Civico) z połowy XIX wieku. Najważniejszymi zabytkami sakralnymi Lugano są: (1) katedra św. Wawrzyńca

(Cattedrale San Lorenzo) - romańsko-gotycka świątynia z renesansową fasadą, o historii sięgającej XI wieku, ukończona w XVI wieku, (2) kościół Santa Maria degli Angioli

z przełomu XV i XVI wieku, znany m.in. z renesansowego fresku
Passione e Crocefissione z 1529 roku, autorstwa Bernardino Luiniego, oraz (3) XVI-wieczny kościół św. Rocha

(Chiesa di San Rocco). Markerem

oznaczone jest otwarte w 1975 roku centrum kongresowe (Palazzo dei Congressi), narkerem

największy park miejski w Lugano, Parco Ciani, uważany za jeden z najpiękniejszych w Szwajcarii, a markerem

- Villa Ciani, zbudowana w XVII wieku, przebudowana w XIX wieku willa mieszcząca Muzeum Sztuk Pięknych z godną uwagi kolekcją malarstwa. Drugim godnym uwagi muzeum w Lugano jest Museo d'Arte della Svizzera Italiana

, otwarte w 2015 roku po połączeniu dwóch innych wcześniej działających muzeów (Museo Cantonale d'Arte i Museo d'Arte Moderna). Marker

oznacza otwarte na początku XIX wieku kasyno, stanowiące od ponad dwóch stuleci jedną z tradycyjnych atrakcji miasta.
Warto jednak wiedzieć, że jeśli Lugano jest jednym z najpopularniejszych ośrodków turystycznych w Szwajcarii, to dzieje się tak nie tylko - i może nawet nie przede wszystkim - z uwagi na zabytki i muzea, lecz raczej w związku z walorami klimatycznymi i malowniczym położeniem miasta nad jeziorem, otoczonym górami - dzięki czemu może ono być atrakcyjne zarówno dla osób uprawiających wszelkiego rodzaju sportami wodnymi, jak turystykę pieszą lub rowerową. Markerem

oznaczony jest ośrodek rekreacyjny znany jako Lido di Lugano, z piaszczystą plażą, basenami i terenami zielonymi. Poza tym jednak można korzystać z kilkudziesięciu czynnych w Lugano i w okolicach kąpielisk oraz wypożyczalni różnego rodzaju łodzi, albo wybrać się na wycieczkę jednym z pływających po jeziorze statków turystycznych (np. do niezwykle malowniczej miejscowości Gandria

, położonej na stromym zboczu bezpośrednio nad jeziorem).
Dwiema bodaj najpopularniejszymi wycieczkami z Lugano są wycieczki na oba wspomniane wyżej szczyty - Monte Brè

i Monte San Salvatore

; na każdy z nich można wejść pieszo (choć z uwagi na różnicę wysokości wymaga to dobrej kondycji) albo wjechać kolejką linowo-terenową (dolna stacja kolejki na Monte Brè oznaczona jest markerem

, a dolna stacja kolejki na Monte San Salvatore - markerem

(w pobliże szczytu Monte Brè można też dojechać samochodem). Bardziej zaawansowaną turystykę pieszą można uprawiać w pobliskich Prealpach Lugańskich, a turystykę rowerową - korzystając z istniejącej w rejonie Lugano jednej z największych w Szwajcarii sieci dobrze przygotowanych tras o łącznej długości ok. 300 km.
Można też wybrać się do
Melide 
, miejscowości położonej 7,5 km na południe od Lugano, by odwiedzić muzeum pod gołym niebem znane jako "Szwajcaria w miniaturze", a także do
Morcote 
(12 km od Lugano), miejscowości uważanej za jedną z najpiękniejszych w Ticino.